Na zdobycie uprawnień SEP decyduje się coraz więcej osób. Jednak kiedy są one potrzebne i co właściwie dają? Aby w pełni zrozumieć, co to jest SEP, należy przede wszystkim dowiedzieć się, co oznacza ten skrót. Termin SEP to nic innego, jak Stowarzyszenie Elektryków Polskich. Organizacja ta jest odpowiedzialna za tworzenie kursów elektrycznych, oferuje wiele tego typu szkoleń, do których może przystąpić praktycznie każdy – wystarczy spełnić minimalne wymagania.
Uprawnienia SEP – co to znaczy i dlaczego są potrzebne?
Z terminem SEP na pewno spotkał się każdy, kto pracuje w branży elektrycznej. Uprawnienia SEP są niejednokrotnie niezbędnymi wymaganiami w procesie rekrutacji. Wiele firm poszukujących pracowników na stanowisko związane z elektryką, oczekuje właśnie takich udokumentowanych umiejętności z zakresu SEP. Uprawnienia te są potrzebne zarówno do podjęcia zatrudnienia, jak i przydają się w codziennym życiu. Warto bowiem wiedzieć, w jaki sposób radzić sobie z drobnymi usterkami elektrycznymi w domu. Rynek pracy dla elektryków jest ogromny, a osoby z uprawnieniami SEP mogą znaleźć pracę na przykład w firmach zajmujących się produkcją podzespołów elektronicznych czy w firmach motoryzacyjnych.
Jednak czym właściwie są uprawnienia SEP? Dzielą się one na trzy różne grupy: G1, G2 i G3. Mogą także polegać na eksploatacji lub dozorze instalacji czy urządzeń elektrycznych. Wybierając tego typu szkolenia SEP można mieć pewność, że w całkowicie legalny sposób będzie można wykonywać zawód elektryka. Jednak przed wyborem danego rodzaju szkolenia, warto zapoznać się ze wszystkim, co jest z nim związane i zastanowić się, jaka wiedza będzie faktycznie potrzebna na konkretnym stanowisku.
Jak uzyskać uprawienia SEP?
Aby uzyskać uprawnienia SEP, należy zapisać się na krótki kurs, który da niezbędną wiedzę do tego, by zdać końcowy egzamin. Warto zaznaczyć, że informacje, jakie zdobywa się na takim szkoleniu, są dostosowane do obecnych wymagań i zmian, jakie zaszły w dziedzinie elektryki. Kursy SEP organizowane są na terenie całego kraju i to nie tylko w większych miastach Polski, więc dostęp do takich szkoleń jest stosunkowo łatwy. Osoby, które chcą dowiedzieć się, czy w ich miejscu zamieszkania odbywają się kursy SEP, mogą sprawdzić to na oficjalniej stronie Stowarzyszenia. Dobra wiadomość jest taka, że szkolenia SEP dostępne są także w formie kursów internetowych. Bez wychodzenia z domu uzyskuje się potrzebną wiedzę, a jedynym wymogiem jest udanie się do placówki, aby zdać końcowy egzamin.
Kursy SEP są dobrym rozwiązaniem, jeżeli chce się poszerzyć swoje kwalifikacje, a takie uprawnienia będą szansą na objęcie konkretnego stanowiska czy zdobycie awansu. Certyfikat uzyskany po zdaniu egzaminu upoważnia do wykonania dokładnie określonych prac związanych z elektryką.
Uprawnienia SEP – co to jest i czy warto je posiadać?
Każdy elektryk powinien ukończyć kurs SEP, by posiadać aktualne uprawnienia. Istnieją trzy rodzaje kursów SEP, które dzieli się na szkolenia elektryczne, energetyczne oraz gazowe. Mają one oznaczenia G1, G2 oraz G3.
Uprawnienia SEP nadawane są dla 2 rodzajów wykonywanych prac – może to być eksploatacja lub dozór. Otrzymały one oznaczenia:
- E – eksploatacja instalacji, sieci oraz urządzeń elektroenergetycznych i gazowych;
- D – dozór instalacji, sieci oraz urządzeń elektroenergetycznych i gazowych.
Wymienia się trzy grupy uprawnień SEP. Są to:
- G1 – kursy elektryczne, przeznaczone dla osób zajmujących się na co dzień eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci elektroenergetycznych;
- G2 – kursy energetyczne, przeznaczone dla osób zajmujących się eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci cieplnych;
- G3 – kursy gazowe, przeznaczone dla osób zajmujących się eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci gazowych.
Oprócz tego każdy z rodzajów uprawnień można dodatkowo podzielić na podpunkty. Uwzględnia się w nich konkretną czynność albo specyfikę pracy z danym urządzeniem. W kursach G1 wyróżnia się następujące opcje:
- urządzenia, instalacje oraz sieci elektroenergetyczne o napięciu maksymalnie 1 kV;
- urządzenia, instalacje oraz sieci o napięciu znamionowym większym niż 1kV;
- urządzenia prądotwórcze przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej o dowolnej wysokości napięcia znamionowego;
- urządzenia do elektrolizy;
- elektryczna sieć trakcyjna;
- sieci elektrycznego oświetlania ulicznego;
- urządzenia elektrotermiczne;
- urządzenia ratowniczo-gaśnicze oraz ochrony granic;
- urządzenia techniki wojskowej czy uzbrojenia;
- aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia oraz instalacje automatycznej regulacji (sterowania, zabezpieczeń urządzeń i instalacji);
- zespoły prądotwórcze o mocy wyższej niż 50 kW;
- elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym.
W kursach typu G2 wymienia się:
- turbiny parowe i wodne o mocy większej niż 50 kW razem z urządzeniami pomocniczymi;
- sieci oraz instalacje cieplne obejmujące urządzenia pomocnicze o przesyle ciepła większej niż 50 kW;
- urządzenia wentylacji, klimatyzacji, a także chłodnicze o mocy większej niż 50 kW;
- urządzenia przemysłowe odbiorcze pary oraz gorącej wody o mocy większej od 50 kW;
- pompy, wentylatory, ssawy, dmuchawo o mocy większej niż 50 kW;
- sprężarki o mocy większej niż 20 kW i instalacje sprężonego powietrza oraz gazów technicznych;
- urządzenia ratowniczo-gaśnicze oraz ochrony granic;
- urządzenia techniki wojskowej oraz uzbrojenia;
- aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia do automatycznej regulacji maszyn i instalacji;
- piece przemysłowe o mocy powyżej 50 kW;
- urządzenia do składowania, rozładunku i magazynowania paliw, której pojemność składowa odpowiada masie powyżej 100 Mg;
- kotły parowe, wodne, płynne, gazowe o mocy powyżej 50 kW razem ze wszelkimi urządzeniami pomocniczymi.
W ramach kursów typu G3 ofertę rozszerza się o:
- sieci gazowe rozdzielcze o ciśnieniu nieprzekraczającym 0,5 MPa, czyli punkty redukcyjne, stacje gazowe i gazociągi;
- sieci gazowe przesyłowe o ciśnieniu wyższym niż 0,5 MPa, czyli gazociągi, tłocznie gazu i stacje gazowe;
- turbiny gazowe;
- aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia sterowania do sieci, instalacji i urządzeń;
- przemysłowe odbiorniki paliw gazowych o mocy większej niż 50 kW;
- urządzenia oraz instalacje gazowe o ciśnieniu wyższym niż 5kPa;
- urządzenia oraz instalacje gazowe o ciśnieniu nieprzekraczającym 5 kPa;
- urządzenia służące do magazynowania paliw gazowych;
- urządzenia do przetwarzania oraz uzdatniania paliw gazowych, urządzenia przeróbki gazu ziemnego czy rozkładnie paliw gazowych, a także rozprężanie i rozlewnie gazu płynnego, mieszalnie, odazotowanie, oczyszczalnie gazu;
- urządzenia służące do produkcji paliw azowych i generatory gazu.
Wymagania i kwalifikacje do zdobycia uprawnień SEP
Uprawnienia elektryczne SEP można uzyskać po wcześniejszym przejściu specjalistycznego kursu organizowanym przez daną firmę szkoleniową. Po odbyciu szkolenia należy jeszcze zdać pozytywnie egzamin przed komisją SEP. W przypadku kursu G1 uzyskane kwalifikacje uprawiają do pracy na stanowisku eksploatacji czy dozoru przy prądzie do 1 KV. Kwalifikacje te w zupełności wystarczają, aby wykonywać wszelkie czynności związane z konserwacją, montażem oraz obsługą urządzeń elektrycznych.
Jakie należy spełnić wymagania, aby podejść do kursu SEP? Przede wszystkim trzeba być osobą pełnoletnią i mieć minimum podstawowe wykształcenie. Jak widać, wymagania są naprawdę niewielkie i każdy z pewnością je spełni. Kurs może trwać od kilku do kilkunastu godzin, a jego długość uzależniona jest w dużej mierze od ilości osób zapisanych na konkretne szkolenie. Kursy SEP cieszą się dużą popularnością, zwłaszcza wśród młodych osób, chcących poszerzyć swoje kwalifikacje, dlatego niekiedy trzeba uzbroić się w cierpliwość.
Głównym celem kursu jest przygotowanie jego uczestników do eksploatacji albo dozoru urządzeń, instalacji oraz sieci elektrycznych. Na kurs mogą zapisać się osoby indywidualne, jak i także całe grupy pracowników danej firmy. Bardzo dużą zaletą jest to, że kursy SEP prowadzone są przez firmy szkoleniowe na terenie całego kraju. Istnieje możliwość zorganizowania również tak zwanego szkolenia zamkniętego, które odbywa się na terenie konkretnego przedsiębiorstwa.
Warto jednak pamiętać, że szkolenia te pozwalają zdobyć uprawnienia elektryka, zarówno w formie stacjonarnej, jak i przez internet. Opcja zdalnej nauki jest bardzo komfortowa, zwłaszcza dla osób niemających czasu na dojeżdżanie do placówek. Należy mieć na względzie to, że aby zdać egzamin końcowy, trzeba osobiście pojawić się w budynku SEP, ponieważ przebieg całego testu nadzorowany jest przez specjalnie wyznaczoną do tego celu komisję.
Jak długo ważne są uprawnienia SEP?
Świadectwa kwalifikacyjne E oraz D mają okres ważności przez 5 lat, poczynając od daty zdania egzaminu. Świadectwa te wydawane są w przeciągu maksymalnie dwóch tygodniu od daty ogłoszenia wyników.
Czas trwania całego kursu SEP
Cały kurs na G1, G2 czy G3 trwa zaledwie kilka godzin, jest to więc bardzo szybkie szkolenie, dzięki któremu można znacznie poszerzyć swoje kwalifikacje. Chcąc uzyskać dokument potwierdzający uprawienia, należy najpierw złożyć wniosek o przeprowadzenie egzaminu przed komisją kwalifikacyjną, a następnie uiścić za niego opłatę. Należy pamiętać o uwzględnieniu wszystkich podstawowych danych we wniosku. Osoba na stanowisku przewodniczącego komisji egzaminacyjnej ma za zadanie wskazać tych, którzy wejdą w skład zespołu egzaminacyjnego, który przeprowadzi cały test.
Egzamin przeprowadzany jest w formie ustnej i może skończyć się wynikiem negatywnym bądź pozytywnym (nie jest wystawiana żadna ocena). W przypadku kiedy egzamin zakończył się wynikiem pozytywnym, wówczas komisją w przeciągu 14 dni od dnia jego przeprowadzenia wyda świadectwo kwalifikacyjne. Jeśli jednak zakończył się on wynikiem negatywnym, wówczas można do niego przystąpić ponownie, po kolejnym złożeniu wniosku i uiszczeniu odpowiedniej opłaty. Cena egzaminu na uprawnienia elektryczne do 1 KV wynosi aktualnie 260 złotych brutto – w tym znajduje się również kwota za wydanie certyfikatu. Cena kursu natomiast zależy w dużej mierze od liczby jego uczestników – im jest ich więcej, tym jest ona korzystniejsza. Jest to więc dobra opcja dla wszystkich firm, które chcą przeszkolić jednocześnie kilku ze swoich pracowników.